Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanılı Ergenlerde Yönetici İşlevler, Obezite Ve Benlik Saygısının Değerlendirilmesi

Amaç: Yönetici işlevlerde bozukluklar dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) kliniğinde oldukça
sık görülmektedir. Güncel çalışmalarda obezite ve DEHB'nin patofizyolojisindeki ortak mekanizmaların
dürtü kontrolü ve yönetici işlevlerle ilişkili olabileceği öne sürülmektedir. Bu çalışma, aşırı kiloluluk /
obezitesi olan ve olmayan DEHB tanılı çocuk ve ergenlerin yönetici işlevleri ve benlik saygısı düzeylerinin
karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca, çocuk ve ergenlerde aşırı kiloluluk / obezite, yönetici işlevler,
DEHB ve benlik saygısı arasındaki karmaşık ilişkinin incelenmes i amaçlanmıştır.
Hastalar ve Yöntem: Mart 2021- Nisan 2022 arasında Gazi Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
polikliniklerine başvuran DEHB tanılı herhangi bir ilaç kullanmayan 71 ergenin dahil edildiği örneklemin yaş
ortalaması 16.12±1.71 (yaş aralığı= 12-18 yıl) yıl olup, %71.83’ü erkeklerden oluşmaktadır. Katılımcılara
Yönetici İşlevlere Yönelik Davranış Değerlendirme Envanteri Ölçeği (anne baba formu), Rosenberg Benlik
Saygısı Ölçeği ve Conners Ana baba Derecelendirme Ölçeği- Yenilenmiş Kısa Formu verilmiştir .
Bulgular: DEHB tanılı ergenlerde hiperaktivite belirtilerinin ve çalışma belleği fonksiyonunun benlik
saygısının en önemli yordayıcıları olduğu saptanmıştır. Ayrıca aşırı kiloluluk / obezite durumuna göre
DEHB’li ergenler karşılaştırıldığında çalışma belleği ve planlama/örgütleme fonksiyonları açısından
gruplar arası farklılık bulunmuştur. Ancak gruplar arasında benlik saygısı ve DEHB şiddeti açısından bir
farklılık saptanmamıştır.
Sonuç: Çalışmamızın sonuçları değerlendirildiğinde DEHB’li ergenlerin benlik saygısında çalışma belleği
ve hiperaktivite belirti şiddetinin önemli rol oynayabileceğini göstermektedir. Aşırı kiloluluk/obezite
durumuna göre DEHB tanılı ergenlerde benlik saygısı ve DEHB kliniğini açısından farklılık saptanmazken
çalışma belleği ve planlama/örgütleme becerilerinde farklılık saptanması, DEHB’de yönetici işlevlerin
aşırı kiloluk/obezite için kritik bir rol oynadığını düşündürme ktedir.

Aim: Executive function deficits are very common in attention deficit hyperactivity disorders (ADHD).
Recent studies suggest that common mechanisms in the pathophysiology of obesity and ADHD may be
related to impulse control and executive functions. This study aimed to compare the executive functions
and self-esteem levels of children and adolescents with ADHD with and without overweight/obesity. The
study also aimed to examine the relationships between overweight/obesity, executive functions, ADHD
and self-esteem in children and adolescents.
Patients and Method: Participants included 71 children/adolescents (mean age = 16.12±1.71; age range=
12-18 years; 71.83% males) with ADHD who applied to Gazi University Child and Adolescent Psychiatry
outpatient clinics between March 2021 and April 2022 and did not use any medication. Participants
completed the Executive Functions Behavior Evaluation Inventory Scale (parent form), Conners Parent
Rating Scale-Revised Short Form and Rosenberg Self-Esteem Scale .
Results: Results showed that hyperactivity symptoms and working memory function were significant
predictors of self-esteem in adolescents with ADHD. In addition, when adolescents with ADHD were
compared according to their overweight/obesity level, significant differences were found between the
groups in working memory and planning/organization functions. However, no difference was found
between the groups in terms of self-esteem and ADHD severity.
Conclusion: The findings suggest that working memory and hyperactivity symptom severity may play an
important role in understanding the self-esteem of adolescents with ADHD. While no difference was found
in terms of self-esteem and ADHD clinic in adolescents diagnosed with ADHD according to overweight/
obesity status, differences in working memory and planning/organization skills suggest that executive
functions play a critical role in overweight/obesity in ADHD.